Büyükşehir Belediyesinin, şiddete maruz kalan kadınlara yönelik danışma ve hukuki destek sağlanması amacıyla Diyarbakır Barosu ile yaptığı protokol kapsamında 5 ayda 733 kadın adli yardım başvurusunda bulundu.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, kadına yönelik şiddete karşı çalışmalarını sürdürüyor. DBB’nin bu yöndeki en önemli adımlarından biri de Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi arasında imzalanan “Kadınlara Adli Yardım ve Belediye Personeline Yönelik Eğitim Hizmeti Alınması İşbirliği Protokolü” oldu.
733 kadın başvurdu
Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi Dönem Temsilcisi Avukat Cansel Talay, adli destek başvurularına ilişkin rapor hazırladı. Rapora göre 1 Eylül 2024 ile 28 Şubat 2025 tarihleri arasında Diyarbakır Barosu Adli Yardım Birimi’ne 733 kadın başvuruda bulundu.
Kadınların en sık maruz kaldığını belirttiği şiddet türü psikolojik şiddet oldu. Söz konusu şiddet türü 570 başvuru ile tüm başvuruların yüzde 25,82’sini oluşturdu. Psikolojik şiddeti, 486 başvuru ve yüzde 22,01 oranıyla ekonomik şiddet izlerken, fiziksel şiddet nedeniyle yapılan başvuru sayısı ise 442 olup toplam başvurunun yüzde 20,02’sini oluşturdu.
Kadınların işyerinde maruz kaldığı mobbing (psikolojik baskı ve ayrımcılık) 201 başvuru ile yüzde 9,1 oranında raporda yer alırken, son yıllarda artan dijital şiddet vakaları kapsamında 149 kadın (yüzde 6,75) adli yardım başvurusunda bulundu. Cinsel şiddet, 137 başvuru ve yüzde 6,2 oranla en az bildirilen ancak en ağır travmalara yol açan şiddet türlerinden biri olarak kayıtlara geçti. Bunların dışında 93 kadın (yüzde 4,21) yaşadığı şiddeti belirli bir kategoriye sokmadan başvuruda bulunurken, 130 kadın ise (yüzde 5,89) maruz kaldığı şiddet türünü belirtmemeyi tercih etti.
Kadınlar birden fazla şiddet türüne maruz kaldığını bildirdi
Protokol kapsamında kadınların başvuruları esas alınarak hazırlanan ve 1 Mart ile 23 Haziran 2025 tarihlerini kapsayan 2025 yılı 2. çeyrek veri analiz raporu ise kadınların karşılaştığı şiddet biçimleri, hukuki destek talepleri ve genel başvuru eğilimlerini ortaya koydu. Rapora göre söz konusu dönemde toplam 388 kadın başvuruda bulundu. Bu başvuruların 255’i kabul edilerek dosya açıldı. Başvuran kadınların büyük çoğunluğu birden fazla şiddet türüne maruz kalırken, en yaygın şiddet türü psikolojik şiddet oldu. Psikolojik şiddet oranı yüzde 26,26 olarak kaydedilirken, bu rakamı yüzde 23,03 ile ekonomik şiddet ve yüzde 20,30 ile fiziksel şiddet izledi. Mobbing, cinsel ve dijital şiddet ise diğer başvuru konuları arasında yer aldı.
En fazla başvuru boşanma ve feri davaları
Hukuki destek taleplerine bakıldığında ise en fazla başvuru boşanma ve feri davalara yönelik yapıldı. Bu alandaki başvuru oranı yüzde 49,69’a ulaştı. Bunu yüzde 20,13 ile nafaka, yüzde 16,98 ile velayet davaları izledi. 6284 sayılı Kanun kapsamındaki başvurular ise yüzde 5,5 oranında gerçekleşti.
Raporda, kadınların hak arama konusunda kararlı oldukları ancak adalete erişim süreçlerinin ekonomik zorluklarla sınırlı kaldığı vurgulandı. Bu nedenle adli yardım hizmetlerinin güçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
Rapordaki öneriler
Raporda, Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi’nin önerileri arasında psikolojik ve ekonomik şiddetle mücadeleye yönelik eğitimlerin artırılması, kadınların 6284 sayılı Kanun kapsamındaki hakları konusunda daha fazla bilgilendirilmesi, mobbing ve dijital şiddetle ilgili danışmanlık hatlarının kurulması yer aldı. Ayrıca, boşanma sürecindeki kadınlara ücretsiz avukat desteği sunulması ve sosyal destek mekanizmalarının yaygınlaştırılması gerektiği belirtildi.
Kadınların çok boyutlu ihtiyaçlarına yanıt verebilecek kapsayıcı hizmetlerin geliştirilmesi için belediyelerle daha fazla işbirliği yapılmasına dikkat çekilen raporda, sığınma evleri, psikolojik destek merkezleri ve hukuki danışma birimlerinin baro kadın hakları merkezleriyle koordineli çalışması önerildi.
