Hevseroka Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê Serra Bucak, di civîna bi sernavê “Di Avakirina Aştiya Civakî de Rola Hiqûqê” ya ku DÎTAM’ê organîze kir de axivî û got, “Em tenê bi hev re dikarin aştiyê bi dest bixin.”
Civîna bi sernavê “Di Avakirina Aştiya Civakî de Rola Hiqûqê” ya ku Navenda Lêkolînên Civakî ya Dîcleyê (DÎTAM) di çarçoveya “Diyalogên Dîcleyê” de organîze kir, li Salona Odeya Pîşesazî û Bazirganiyê ya Amedê (DTSO) pêk hat. Hevseroka Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê Serra Bucak, parlamenter, nûnerên rêxistinên sivîl û partiyên siyasî û akademîsyen beşdarî vê civînê bûn.
Hevşaredar Bucak: Divê em dev ji gotina ‘em û yên din’ berdin
Hevşaredar Bucak di civînê de axivî û bal kişand ser nîqaşên der barê zehmetiyên di pêvajoya demokrasiyê de û got, “Tiştek heye ku ez dibînim, dizanim û dişopînim. Ger em dixwazin vê pêvajoyê bigihînin nuqteyeke serkeftî, ger em bi rastî dixwazin li vê erdnîgariyê, li Tirkiyeyê aştiya civakî ava bikin, ger em dixwazin di welatekî ku demokrasî, mafên mirovan û hiqûq serwer e de bi hev re bijîn, divê em êdî dev ji gotina ‘em û yên din’ berdin.”
‘Em bi hêvî ne’
Hevşaredar Bucak diyar kir ku ew ji pêvajoyê bi hêvî ne û got ku divê ew li hemberî hemû zehmetiyên ku derdikevin pêş amade bin. Hevşaredar Bucak wiha axivî: “Ez ferq dikim ku em pir bi sebir in. Pêvajo bêguman dê pêk were. Em bi hêvî ne lê dê dem bigire. Di vê demê de dibe ku qezayên rê li pêşiya me derkevin. Em ji niha ve ji bo vê jî amade ne. Lê wisa dixuye ku hin kes bêsebir in, dixwazin zû bi zû tevbigerin, lê ez ferq dikim ku nêzîkatiyek heye ku leza wê ne ji bo berjewendiya civaka Tirkiye û civaka Kurd, ne ji bo pêşerojek hevpar a bi hev re ye, lê ji bo desthilatdariya wan e. Ez difikirim ku ev dibe ku yek ji kêmasî û xetereyên me be.”
‘Demokrasiya herêmî pir girîng e’
Hevşaredar Bucak got ku ew li bajarekî pir girîng û kevnar dijîn û got, “Em li bajarekî dijîn ku ji aştiya civakî bigire heta vebijarkên avakirina wê gelek tişt ceribandine, gelek tişt dîtine, salên 90’î cuda, salên 2000’î cuda jiyane û vê pêvajoyê jî bi awayekî pir cuda şîrove dikin û nîqaş dikin. Ev tê wateya ku qîmeta wê pir mezin e. Di destê me de ye ku em vê pêş bixin, vê mezin bikin. Ji ber vê yekê demokrasiya herêmî bi rastî pir girîng e.”
‘Divê em nexşerêyekê xêz bikin’
Hevşaredar Bucak bal kişand ser pêwîstiya xurtkirina demokrasiya herêmî li dijî siyaseta navendî, zêdekirina beşdariyê û afirandina nexşerêyek bi bandor di rêveberiyên herêmî de bi esasgirtina daxwazên aştiyane yên civakê û wiha dewam kir: “Ez dibînim ku di civînên bi vî rengî de derbirîn pir girîng e. Siyaset çiqasî navendî bû, me jî rûyê xwe, aqilê xwe û nîqaşa xwe ber bi wê navendê ve zivirand. Divê em di demeke zû de wê navendê bibînin, gavên wê navendê bizanibin, binirxînin û nîqaş bikin, lê em çawa dikarin demokrasiya xwe ya herêmî, zemînên xwe yên beşdarî û hevpar mezin bikin û pêş bixin? Divê em rê û rêbazên van hemûyan bibînin û bifikirin. Bêguman roleke pir mezin dikeve ser rêveberiyên herêmî. Em jî ji bo vê rolê bilîzin li vir in. Salek e em di serê şaredariyan de ne. Ev tiştekî pir hêja ye. Jin ji bo aştiyê çi dixwazin? Ciwan ji bo aştiyê çi dixwazin? Civak ji bo aştiyê çi dixwaze? Divê em van hemûyan bi hev re binirxînin û di xebatên xwe de, di xizmetên xwe de, di perspektîfa xwe ya rêveberiyên herêmî de, bi esasgirtina dînamîkên bajêr nexşerêyekê xêz bikin.”
‘Daxwaza aştiyê ya Kurdan zelal e’
Hevşaredar Bucak diyar kir ku tevî bêbaweriya gelê Kurd a bi sîstemê, daxwaza aştiyê zelal e û wiha axivî: “Hefteya borî ez li Almanyayê bûm, rojnamevanên Alman ji me dipirsin ‘Gelê Amedê çi difikire, têkiliya we bi desthilatdariyê re çawa ye?’ Bêguman hemû hevalên li vir wekî bersiva Amedê tevlî min dibin. Kurd bi hêza xwe ya xweser bawer dikin. Kurd bi ezmûna xwe, bi ezmûna têkoşîna xwe û bi mafdariya xwe bawer dikin. Ji ber vê yekê birêz Erdogan dikare dîsa were hilbijartin, bila were hilbijartin. AKP dikare desthilatdariya xwe xurt bike, bila xurt bike. Lê belê ew dikare vê tenê bi aştiyek bi rûmet û mayinde bi dest bixe. Li pêşiya wî jî berpirsiyariyên pir mezin hene. Ger desthilatdarî bi vê berpirsiyariya mezin siyasetê bike û astengiyên li pêşiya demokratîkbûna tam a Tirkiyeyê û nebûna dewleteke hiqûqî ya nû rake û bi Kurdan re aştiyê bike, aştiya xwe ava bike, wê demê em dibêjin desthilatdariyeke ji wê bi hêztir nîne.”
‘Ez rastî hin helwestan têm’
Hevşaredar Bucak rexneyên xwe yên li ser gotin û helwestên Partiya Gel a Komarî (CHP) di pêvajoya nû ya pêş dikeve de anî ziman û diyar kir ku ew endama Encûmena Yekîtiya Şaredariyên Tirkiyeyê ye û di civînên ku beşdar dibe de gelek caran rastî helwest û nêzîkatiyên CHP’iyan tê. Hevşaredar Bucak bal kişand ser fikarên CHP’iyan û got, “Wellehî em ne di destê tu kesî de ne. Kurd ne di destê tu kesî de ne. Bêguman em hewl didin vê bi zimanekî pir dîplomatîk vebêjin. Lê em bi hev re ne. Ger hûn jî wekî Partiya Gel a Komarî, wekî partiya sereke ya muxalefeta Tirkiyeyê, di vê pêvajoyê de partiyeke ku îmtîhaneke pir rast daye bin, li kêleka me bisekinin, ger em bi hev re van kanalên demokratîk vekin, Kurd ne li kêleka wî, ne li kêleka vî, ne jî li kêleka wî bin, lê wekî hebûneke azad û xweser dê li vir bin.”